Gelderland

Tijdens de Statenvergadering van 28 september stond het onderwerp megastallen op de agenda. Het was bedoeld als een Gelderse bijdrage aan de “dialoog megastallen” onder leiding van Hans Alders. De SP pleitte in het debat tegen megastallen/veefabrieken omdat ze slecht zijn voor boer, dier, milieu en landschap.

Het al maar groter groeien van bedrijven werd door college van Gedeputeerde Staten en de collegepartijen neergezet als een soort natuurwet. Volgens de SP is een megastal niet iets wat een boer overkomt Alleen op het gebied van de ruimtelijke ordening was het college bereid enige beperkende maatregelen te nemen. Zo mogen in de toekomst stallen in heel Gelderland in principe niet meer dan 1,5 ha groot zijn. Daar zijn echter nog steeds uitzonderingen op mogelijk. En over het toegestane aantal dieren in deze stallen werd niets gezegd. Dat leverde bijval op van de LTO (Land en Tuinbouworganisatie) en leidde tot grote verontwaardiging bij bewoners van gebieden waar megastallen nu al voor overlast zorgen.

SP landbouw-woordvoerder Agnes Lewe: “Schaalvergroting is geen natuurwet. Mag ik eraan herinneren waartoe de schaalvergroting in de bankensector heeft geleid? En hoe met veel pijn en moeite banken weer werden gesplitst? Een megastal is niet iets wat een boer overkomt. Hij wordt hooguit door leveranciers, de branche en de afnemers in een bepaalde richting geduwd.” Schaalvergroting in de veehouderij leidt en heeft al geleidt tot verrommeling van het platteland, het tast het landschap aan, verstoort het toerisme; het verzwakt de plattelandseconomie door kleinere bedrijven uit de markt te drukken; het bevordert krimp door de woonkwaliteit op het platteland te verslechteren. En daarom vindt de SP dat de schaalvergroting gestop moet worden. Geen megastallen meer!”

De “maatschappelijke dialoog megastallen” heeft duidelijk gemaakt dat veefabrieken geen toekomst meer hebben. De burgers willen dat de schaalvergroting en industrialisering van de intensieve veehouderij stopt. Dat gaat niet van zelf. Alders zei op 23 september NRC Handelsblad dat de politiek de oren teveel naar de sector heeft laten hangen. “Als je het aan de sector zelf overlaat: vergeet het dan maar. […] De politiek is aan zet. Stel doelen, maak ze concreet, en verplicht ze.” De SP heeft aan het college gevraagd om met voorstellen te komen.

Lewe vroeg ook aandacht voor de bewoners van het landelijk gebied waar nu al grote stallen met intensieve veehouderij staan die grote overlast veroorzaken. Voorafgaande aan de Statenvergadering hadden veel van hen mails naar de statenleden gestuurd om aandacht te vragen voor de problemen die zij ervaren. Dit zijn er enkele punten die werden genoemd:

• gevaarlijke verkeerssituaties op smalle buurtschapwegen,
• tijdens uitbraak ziektes niet meer mogelijk om zich vrij te bewegen,
• mrsa bacterie,
• fijnstof,
• als laatste aan de beurt in ziekenhuizen,
• stankoverlast,
• geluidsoverlast,
• lelijk in het landschap,
• waardevermindering woningen,
• achterhaald er zijn al veel nieuwere en betere ontwikkelingen in omloop,
• samenhorigheid in de buurtschap is ver te zoeken sinds er megastallen dreigen te komen.

De SP vindt dat we het Gelderse platteland niet moeten verpesten met de bouw van megastallen. De SP vindt dat er in de toekomst veel beter gepraat moet worden over de inrichting van het landelijk gebied met alle mensen die er wonen. Zij roept het college op om ook met belangen van bewoners rekening te houden bij het ontwikkelen van een nieuw Gelders landbouwbeleid. Megastallen zijn niet goed voor de dieren, de gezondheid van de mensen, de boeren, het landschap en het milieu.