Gelderland

Geachte statenleden van de provincie Gelderland,

De Vereniging van Openbare Bibliotheken VOB vraagt uw aandacht voor het bibliotheekwerk en haar maatschappelijke functies - zowel in vrije tijd, als onder schooltijd - in uw provincie. Dreigende bezuinigingen, onder andere in de gemeente Buren, die ertoe kunnen leiden dat steeds meer bibliotheekvoorzieningen zoals de bibliobus, dreigen te verdwijnen, zijn de aanleiding voor deze brief.

Lezen en leesvaardigheden zijn meer dan ooit noodzakelijk om mee te kunnen doen in de samenleving, om mee te kunnen doen in ons economisch bestel, om mee te kunnen komen in het onderwijs en op het werk. Hetzelfde geldt het kunnen vinden en selecteren van de juiste informatie op het juiste moment en die informatie op zijn waarde te kunnen beoordelen: mediawijsheid. Daaraan werkt de openbare bibliotheek. Leesbevordering, media-educatie en het bestrijden van laaggeletterdheid onder volwassenen (een erkend aanzienlijk en stijgend probleem in de Nederlandse samenleving en economie) zijn kerntaken van de bibliotheek.

Uw provincie beschikt, nog wel, over goede voorzieningen. Over bibliotheken als volwaardige en waardevolle educatieve en culturele instellingen voor al uw burgers, jong en oud, arm en rijk, zwart en wit. Via de activiteiten van de bibliotheek - in samenwerking met het basis- en voortgezet onderwijs - krijgt een brede groep kinderen en jongeren de kans om kennis te maken met het geschreven woord, met informatie, met media en kunnen genthousiasmeerde kinderen en jongeren zich buiten schooltijd verder ontwikkelen.
In kleinere gemeenten, die te klein zijn voor een vaste bibliotheek, functioneert een bibliobus. Deze bezoekt de gemeente op vaste tijden en voorziet burgers die niet mobiel zijn en aan huis gebonden zijn van boeken en informatie. Het gaat vooral om ouderen, om ouders met kleine kinderen en om kinderen in de basisschoolleeftijd. De bibliobus is hun venster op de wereld, brengt hen in contact met vele culturen en helpt hen aan informatie op maat.

De bibliobus werkt vaak samen met de plaatselijke scholen en probeert, net als de vaste bibliotheken, kinderen enthousiast te maken voor het geschreven woord. De boekencollectie van de bibliobus is een goede aanvulling op de schoolcollectie,
zeker van kleine scholen, en biedt het onderwijs extra mogelijkheden voor leesbevordering. Kinderen kunnen buiten schooltijd in hun vrije tijd ook blijven lezen. Oefening baart kunst: hoe meer je leest, hoe beter je gaat lezen. Het is wetenschappelijk bewezen dat goed kunnen lezen aanzienlijk bijdraagt aan het leervermogen van kinderen en jongeren en hun schoolkeuze en schoolprestaties positief benvloedt.
Ik wijs u op een aantal relevante onderzoeken inzake deze materie onderaan deze brief.

Ik wil u er ook op wijzen dat cultuureducatie, bestrijding van laaggeletterdheid, leesbevordering en media-educatie hoog op de politieke agenda staan, zowel in de landelijke politiek en het rijksbeleid als op lokaal niveau. Niet in het minst vanwege hun bijdragen aan het bevorderen van sociale samenhang en burgerparticipatie, het stimuleren van de kenniseconomie en integratie en emancipatie van bevolkingsgroepen. Ook u als provincie draagt verantwoordelijkheid voor de uitvoering van dat beleid.
Politici van naam en faam hebben het belang van leesbevordering en van media-educatie onderstreept. Onder aan deze brief treft u een aantal citaten.

De inwoners van uw provincie verdienen bibliotheekvoorzieningen die in staat zijn een bijdrage te leveren aan een aantrekkelijk cultureel en educatief klimaat, aan een volwaardige leef-, werk- en leeromgeving en aan het realiseren van de doelstellingen van andere maatschappelijk partners zoals scholen, naschoolse opvang en de gemeente zelf.
En uw provincie verdient goed genformeerde en betrokken burgers, die toegang hebben tot kennis, cultuur en informatie, waar ze ook wonen, in stad en op platteland, om zo deel te nemen aan een democratische samenleving.
Het verdwijnen van de bibliobus betekent voor veel kinderen en ouderen een enorme verschraling omdat een bereikbare bibliotheekvoorziening verdwijnt. Niet iedereen is in staat ver te reizen naar een bibliotheek in een andere gemeente, niet iedereen beschikt over digitale mogelijkheden aan huis of is in staat daar mee om te gaan.

De VOB doet een dringend beroep op u om het maatschappelijk belang van het bibliotheekwerk in uw provincie te herkennen en te erkennen en mee te wegen bij uw besluitvorming. De VOB verzoekt u met klem om u maximaal in te zetten voor het behoud van bibliotheekvoorzieningen in kleine kernen.

Graag tot nadere toelichting bereid, tekent,

Hoogachtend,

A. de Vries
Directeur