Gelderland

De SP steunt de plannen van het Gelderse provinciebestuur op het gebied van duurzaamheid, maar zal de uitvoering kritisch blijven volgen. ‘Het is makkelijk om goede bedoelingen op papier te zetten, maar in de praktijk zien we het vaak misgaan’, zegt Statenlid Maurits Gemmink. ‘De SP zal daarom de komende tijd geregeld aan de bel trekken wanneer de gestelde doelen niet gehaald worden. Het is van groot belang dat de enorme hoeveelheid windmolens en zonnepanelen niet te dicht bij huizen of op weilanden komen. Zonnepanelen horen op de daken en niet in een weiland. Windmolens zijn nodig om de klimaatdoelen te halen, maar we zetten ze niet op de Veluwe of tegen woonwijken aan. Langs de rijkswegen of op industrieterreinen is ruimte genoeg. Daarnaast moeten de inwoners van Gelderland beter en eerder worden betrokken bij het ontwikkelen van en meedelen in de winsten van duurzaamheidsplannen.’

Bij klimaatbeleid staan rechtvaardigheid en zeggenschap voor de SP centraal. Gemmink: ‘De CO²-uitstoot terugdringen is in ieders belang, maar de rekening moet worden neergelegd bij de grote vervuilers. Dat betekent streng handhaven op milieuvergunningen en bedrijven dwingen zonnepanelen op hun daken te plaatsen. Daarmee voorkomen we dat er op klimaatgebied een tweedeling ontstaat. Daarom moeten we mensen met een lager inkomen helpen om hun woning te verduurzamen. Zij zijn immers vaak niet in staat dit zelf te betalen terwijl klimaatsubsidies juist naar hogere inkomens gaan. Een eerlijke verdeling van subsidies is ook goed voor het draagvlak.’

Verduurzaming valt of staat volgens de SP met draagvlak. Gemmink: ‘Vaak worden mensen overdonderd door plannen voor windmolens of zonnevelden in de buurt van hun wijk of dorp. Die plannen zijn dan al lang in de maak, hebben vaak al ter inzage gelegen op het gemeentehuis, maar de omwonenden zijn er nooit over ingelicht. Mensen voelen zich dan voor een voldongen feit gesteld en worden, terecht, boos. Wij zeggen: Neem alle belanghebbenden vanaf het begin mee als er plannen worden ontwikkeld tegen de klimaatverandering. De meeste mensen weten echt wel dat we een enorme taak hebben met z’n allen. Als je ze betrekt, mee laat beslissen en mee laat delen in bijvoorbeeld een windmolen, dan staan ze er vaak positief tegenover.’

‘Nu ligt er het voorstel in Gelderland ‘inwonerpanels’ op te zetten. Op zich een prima plan om ideeën door een klein groepje te laten beoordelen. Maar daarmee bereik je de grote groep omwonenden van projecten niet. En zo’n pannel bestaat uit een klein groepje mensen. Officieel zegt met dat deze groep een doorsnede is van de samenleving, maar als je 25 mensen bij elkaar zet, zit daar dan een bijstandsmoeder uit een achterstandswijk bij? De SP vreest van niet. Daarom hebben wij tegen de inwonerspatels gestemd.

De SP kiest voor een democratisering van ons energiebeleid, door middel van referenda en collectieve energieprojecten. ‘Als we de belangrijkste uitdaging van de komende 30 jaar aangaan, dan moeten we het lef hebben de Gelderse kiezers met regelmaat te vragen hoe ze daar over denken. Dat zorgt ervoor dat de inwoners betrokken zijn bij wat we met z’n allen moeten doen. Maar het zorgt er ook voor dat de politici en ambtenaren van gemeenten en provincie de plannen goed uit moeten kunnen leggen aan de stemmer.’ Daarnaast moeten grote duurzaamheidsprojecten door de provincie zelf worden uitgevoerd. Dit zorgt ervoor dat Gelderland niet alleen veel belastinggeld investeert in duurzaamheid, maar er ook aan verdient.

Denk bijvoorbeeld aan een Gelderse Duurzame Energie-ontwikkelingsmaatschappij waarvan de provincie 51 % van de aandelen in handen heeft. Daar zien we als SP ook meer in dan in de markt, want de markt laat het geregeld afweten. Kijk naar het warmtenet: daar zouden duizenden woningen op worden aangesloten. Momenteel staat de teller op een paar honderd, omdat de markt niet levert. Je kunt mooie plannen op papier zetten, maar je moet het ook waar kunnen maken.’