Gelderland

De bescherming van beschermde diersoorten als vleermuizen en het isoleren van woningen hoeven elkaar niet in de weg te zitten. Dat blijkt uit het antwoord op schriftelijke vragen die de Gelderse SP-fractie stelde aan de provincie. Maar of de provincie Gelderland genoeg doet, is nog maar helemaal de vraag. Het college wil zo min mogelijk doen. Zo doet Gelderland niets aan het trainen van medewerkers van na-isolatiebedrijven en het subsidiëren van woningbezitters en woningcorporaties om natuurinclusief na te isoleren. De SP vindt dat de provincie meer moet doen.

Onlangs bepaalde de Raad van State dat een ecoloog moet onderzoeken of in een woning beschermde vleermuizen in de spouwmuren leven voordat de muren geïsoleerd kunnen worden. Dat zou tot gevolg kunnen hebben dat isolatie van woningen een stuk duurder wordt en langer gaat duren dan gebruikelijk. De SP vindt dat onwenselijk omdat in het kader van energiebesparing voor klimaat en betaalbare energierekeningen het isoleren van spouwmuren van groot belang is, naast het beschermen van bedreigde diersoorten. In de wet staat trouwens al twintig jaar lang dat goed onderzoek gedaan moet worden naar vleermuizen bij bouwen of isoleren, dus men had voorbereid kunnen zijn.

Goede ervaringen in Utrecht als voorbeeld?
In de provincie Utrecht is ervaring met een aanpak die hoge kosten en vertraging kan voorkomen. De medewerkers van installatiebedrijven krijgen een training, kosteloos aangeboden door de provincie Utrecht. In die training leren ze diervriendelijke na-isolatie. Bijvoorbeeld door eerst alle gaten groter dan 7 millimeter te dichten, flappen te plaatsen waar vleermuizen uit kunnen vliegen (maar niet meer terug) en na vijf dagen wachten, wanneer eventueel aanwezige vleermuizen zijn uitgevlogen, de isolatiewerkzaamheden te verrichten. Aanvullend wordt een speciaal verblijf voor vleermuizen gemaakt waar ze terug kunnen komen.

Ook wordt er in de provincie Utrecht gewerkt met ontheffingen voor een hele gemeente (na uitgebreid tweejarig ecologisch onderzoek). 21 van de 26 gemeenten in Utrecht hebben zo’n ontheffing waardoor de vleermuis daar geen belemmering voor isolatie schijnt te vormen. Het Rijk heeft 40 miljoen beschikbaar gesteld aan gemeenten om dit soort ecologisch onderzoek uit te voeren. De Gelderse SP-fractie wilde graag weten hoe de situatie in Gelderland is en stelde hierover schriftelijke vragen. Deze zijn nu beantwoord.

Gelderland doet zo min mogelijk

De uitspraak van de Raad van State was 2 augustus dit jaar. In navolging van de Utrechtse aanpak wil Gelderland begin 2024 komen met een Gelderse variant. Deze zal zo minimaal mogelijk ingevuld worden. Er wordt ook gewerkt aan een subsidieregeling om gemeenten met deze Gelderse aanpak te laten werken. Daarnaast faciliteert Gelderland gemeenten met deze subsidieregeling om ook een gemeente-brede ontheffingen te ontwikkelen. Het trainen van medewerkers van na-isolatiebedrijven en het subsidiëren van woningbezitters en woningcorporaties om natuur inclusief na te isoleren is vooralsnog niet in het plan van het college. De SP vindt dat een belangrijk gemis. Het kan leiden tot vertraging of zelfs het vermijden van na-isolatie vanwege de kosten en procedures.

Huidige situatie in Gelderland

In Gelderland is er slechts één gemeentebrede ontheffing zo blijkt uit de antwoorden. Het gaan om de gemeente Apeldoorn. Een afgegeven ontheffing voor de gemeente Ede is sinds september 2022 verlopen. Hiernaast lopen er twee pilots voor de Waalsprong in Nijmegen en het bomenbeheer in de gemeente Lochem. Tenslotte zijn voor twee dijkverzwaringsprojecten SMP’s in werking, het gaat daarbij om de trajecten Gorinchem-Waardenburg en Tiel-Waardenburg.

Om beschermde diersoorten (waaronder vleermuizen) óf hun nest- en rustplaatsen te mogen verstoren is een ontheffing van de provincie nodig. De provincie verleent deze ontheffing ‘na gedegen onderzoek waaruit valt af te leiden welke dieren worden verstoord, welke nest- en rustplaatsen verloren gaan en hoe deze nest- en rustplaatsen worden gemitigeerd c.q. gecompenseerd in de directe omgeving’. Maar Gelderland wijst er ook op dat het voor particulieren kostbaar is om dit onderzoek te doen. Onduidelijk is in welke mate de wet gehandhaafd wordt en wat de provincie eraan doet om de kosten voor particulieren laag te houden.

Bijlage: 

Lees hier het antwoord op de vragen van de SP