Gelderland

De provincie Gelderland wil tientallen miljoenen stoppen in de overslag van containers van de Betuwelijn naar vrachtwagens en andersom. Dat moet gebeuren bij Valburg in de toch al zwaar belaste Betuwe. Die overslag gaat onvermijdelijk leiden tot een verdere verslechtering van de leefbaarheid van de buurtschappen en dorpen die er liggen: Valburg, Eimeren, Reeth, Ressen, Slijk-Ewijk, Elst en Oosterhout. Want een metalen container oppakken, opstapelen of op een vrachtwagen of treinwagon zetten, dat gaat nu eenmaal niet geruisloos. Om over de mogelijke veiligheidsrisico’s nog maar te zwijgen. Het gaat hier om honderden vrachtwagens per dag waar van alles in kan zitten.

Van een overheid zoals de provincie Gelderland mag je verwachten dat ze zuinig is met gemeenschapsgeld. Dat ze dit geld niet zomaar over de balk smijt. En dus geen tientallen miljoenen stopt in zo’n vijftien nieuwe banen. Toch is de provincie Gelderland dat van plan. Deskundigen waarschuwen dat er straks te weinig goederen zullen zijn om de railterminal rendabel te maken. Zij stellen dat het aanbod niet eens voldoende zal zijn om wekelijks een enkele goederentrein te vullen. Bovendien zijn er al genoeg bestaande alternatieven in Nederland (Tiel en Venlo) en over de grens in Duitsland (Emmerich). Of de overslag van en naar binnenvaartschepen via de bestaande containerterminal in Nijmegen. En dan hebben we het nog niet eens over de kans dat vrachtwagens over een jaar of tien massaal elektrisch zijn geworden en via slimme technieken met elkaar verbonden als een roadtrain, snel en goedkoop over het asfalt rijden. Welke ondernemer wil dan nog tijd en geld verliezen met een extra overslag?

Mocht de geplande railterminal straks minder gebruikt worden dan nu voorgespiegeld wordt, drie keer raden wie dan de prijs daarvoor betaalt? Inderdaad, de samenleving. Net als de Betuwelijn zelf wordt dit een verliesgevend project op onze kosten. Daar doen mooie verkooppraatjes als 'een directe toegang tot de goederenspoorlijn naar China, de Nieuwe Zijderoute' – ja, het staat er echt! - niks aan af.

Wie er sowieso een hoge prijs betalen, dat zijn de mensen die in de buurt wonen. Je zal bijvoorbeeld maar in het buurtschap Reeth wonen. Je hebt al een snelweg (de A15) en een goederenspoorlijn (de Betuwelijn) in je achtertuin, een industrieterrein (Park 15) en dreigt nu ook nog eens een overslag van containers erbij krijgen met extra infrastructuur en honderden vrachtwagens die aan en af rijden. Het gebied raakt zo langzamerhand echt overbelast. Een beetje schaamgroen waarmee de gemeente Overbetuwe overgehaald is om haar verzet te staken, zal de pijn niet verzachten.

Mensen verwachten van overheden zoals gemeente en provincie dat deze voor hen opkomen, niet dat deze de leefbaarheid in een al zwaar belast gebied nog verder verslechteren met dubieuze plannen. De Betuwe, bekend vanwege haar landelijke karakter met boomgaarden vol bloeiende bloesems, appels en kersen, mag niet het logistieke afvoerputje van Gelderland worden.

Gelukkig is het nog niet te laat. Eerdere, nog grootschaligere plannen voor een containeroverslag in dit gebied (het MTC Valburg) zijn al eens afgeblazen na stevig verzet van bewoners. Dat kan nu weer gebeuren!

Eric van Kaathoven en Jeroen Kolkman, SP Overbetuwe

Dit opinieartikel was te lezen in de Gelderlander van 16 juni 2018.