Gelderland

Gratis openbaar vervoer voor doelgroepen komt in Gelderland een klein beetje dichterbij. Dat is de uitkomst van de commissievergadering Verkeer van afgelopen woensdag. Enkele commissieleden toonden zich kritisch over de inzet van gedeputeerde van Haaren op dit punt. De SP is van mening dat gratis OV voor doelgroepen snel gerealiseerd moet worden en dat de bus zo dicht mogelijk in de buurt moet stoppen.

Gelders verkeersgedeputeerde van Haaren (CDA) toonde zich niet enthousiast over de breed gesteunde motie voor de invoering van experimenten met gratis openbaar vervoer. Naar aanleiding van de behandeling van deze motie én van een voorstel over basismobiliteit op 22 november heeft zij enkele goedkope tariefacties uitgewerkt die meer mensen in de bus en trein moet lokken. Van Haaren hield het ambitieniveau dankzij de kritiek op 22 november vrij laag. Zij wilde eerst van de commissie horen hoe ze verder moest gaan. Voor enkele partijen gold dat de koppeling tussen basismobiliteit en goedkopere tarieven onduidelijk was, wat ook voor de SP gold.

Basismobiliteit
SP-woordvoerder Toine van Bergen was zeer kritisch over dit voorstel. Het voorstel ging vooral over financiering en niet over een goede discussie wat het openbaar vervoer precies moet doen. Een inhoudelijke discussie over wat basismobiliteit is valt alleen te voeren als je een algemene norm voor het openbaar vervoer hebt vastgesteld. Daarnaast was het voorbeeld teveel aanbodgericht ("dit is wat wij u aanbieden en daarmee moet u het maar doen") en wordt de Regiotaxi teveel ingezet als het paardenmiddel om een basisdekking aan te bieden. Wij kiezen liever voor vast bediende haltes: elke 450 meter in een stad, elke kilometer op het platteland. Daarnaast vond de SP dat er te weinig aandacht was voor de toenemende sociale functie van het openbaar vervoer.

Onze insteek is te financieren uit derdebetalersregelingen (bijvoorbeeld bedrijven, scholen en gemeenten die meebetalen aan beter OV), de opcenten op de wegenbelasting en goedkope tariefacties die parallel moeten lopen aan gratis OV voor doelgroepen zoals ouderen en scholieren tot 18 jaar. Daarnaast moeten Regionet (de bussen op het platteland) en Snelnet (de bussen tussen de grotere plaatsen en de treinen) onderling dusdanig geintegreerd zijn dat mensen er gemakkelijker gebruik van kunnen maken. Dat levert meer reizigers en dus meer inkomsten op. Wij verwachten ook dat de uitkering vanuit het Provinciefonds door de aantrekkende economie zal toenemen. Voor het overige geldt natuurlijk dat we ook ander beleid willen gaan voeren: bepaalde provinciale taken (zoals de doortrekking van de A15) willen wij schrappen of verminderen zodat er geld overblijft voor andere investeringen.

Hogere tarieven Valleilijn
De SP stelde ook vragen over de verhoogde tarieven voor de Valleilijn. De opheffing van buslijn 105 tussen Ede en Barneveld heeft geleid tot forse stijgingen van het tarief: een busabonnement Barneveld-Ede kostte voor scholieren 59,60 euro per maand, sinds 10 december kost een maandabonnement met korting voor de trein 80,90 euro per maand.
BBA en Connexxion hebben een supplementregeling afgesproken waardoor scholieren met hun busabonnement met de trein konden reizen. Deze regeling is nauwelijks bekend en wordt slecht uitgevoerd. Voor een grote groep reizigers bestaat geen alternatief. Wij hebben vaker gezegd dat het verdwijnen van de bus zou zorgen voor een fikse prijsverhoging. Afgelopen woensdag hebben wij in de commissie Verkeer gedeputeerde van Haaren aangesproken op de falende uitvoering van de supplementregeling maar die gaf nauwelijks thuis. Voor ouders met veel kinderen of een modaal inkomen veroorzaakt deze prijsverhoging een aardige financiële klap. Dat vinden wij niet acceptabel. De gedeputeerde gaf nauwelijks een krimp op deze reactie.

Goedkoper OV voor doelgroepen komt dichterbij
Toch zien we een beetje licht aan de horizon. De commissie heeft de gedeputeerde de opdracht gegeven om een voorstel voor goedkoper reizen voor scholieren tot 18 jaar (een "scholieren OV-jaarkaart") en WMO-gerechtigden te ontwikkelen. Daarnaast komt er een tarief voor transferia waar automobilisten kunnen overstappen op de bus en de trein. De SP had graag gezien dat ook bijstandsgerechtigden goedkoper konden reizen maar dat wordt mogelijk wanneer gemeenten willen meewerken en de OV-chipkaart wordt ingevoerd. Met deze uitkomst zijn we redelijk tevreden.

Het meest frappante feit was de inbreng van de VVD. Statenlid Gerard van den Hengel was duidelijk over de intenties voor bus- en treingebruikers: "De VVD houdt gewoon niet van het openbaar vervoer". Dat wisten we al!