Gelderland

Tijdens de statenvergadering van 15 september werd gesproken over de wegenstructuur in Gelderland. In het knooppunt Arnhem-Nijmegen (KAN) loopt het verkeer steeds meer vast. Dat komt omdat steeds meer mensen de auto pakken, mede omdat verbetering van het openbaar vervoer maar niet van de grond wil komen. En eindelijk was er overeenstemming: de A73 wordt niet doorgetrokken. De A50 bij Ewijk wordt verbreed en er komt een tweede Nijmeegse stadsbrug. Ook willen alle partijen dat er in Den Haag aangedrongen gaat worden op grotere spoed aan meer geld voor het uitbreiden van de perrons op het station van Arnhem.

Jarenlang is er gediscussieerd tussen verschillende overheden in de regio, milieugroepen, en Kamers van Koophandel over wat nu de beste oplossing was. Omdat er geen overeenstemming bereikt kon worden, kon er in Den Haag niet gepleit worden voor een oplossing waar iedereen achterstond. Dat verzwakte de onderhandelingspositie van Gelderland met het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Het voorstel wat nu is aangenomen heeft de steun van de gemeenten Nijmegen en Arnhem en milieugroepen. Voor de laatsten zit de winst vooral in het feit dat door het niet doortrekken van de A73 bij Weurt de natuur daar niet verder versnipperd wordt.

De SP kan zich wel vinden in de uitkomst van het debat. Maar voor ons is het wel heel belangrijk dat het leefmilieu in Nijmegen-West en in de omgeving van Ressen niet verder verpest moet worden door de aanleg van een stadsbrug. Door de vele industrie in Nijmegen-West hebben al veel mensen daar gezondheidsklachten. Gedeputeerde van Haaren zegde toe hier rekening mee te willen houden. Bijvoorbeeld door de stadsbrug, met electronische middelen, alleen toegankelijk te maken voor direct bestemmimgsverkeer. Zo kan voorkomen worden dat deze brug een sluiproute wordt voor doorgaand vrachtverkeer.

De SP zal op dit punt de vinger nadrukkelijk aan de pols blijven houden. Misschien is het trouwens wel een goed idee om - zoals een betrokken wijkbewoner in Nijmegen West aangaf - die tweede stadsbrug niet bij het industrieterrein aan te leggen, maar te koppelen aan de huidige spoorbrug.

Statenlid Agnes Lewe sprak bij de behandeling van dit agendapunt het volgende uit:

Volgens de SP is de aanleg van extra wegen niet de eerste oplossing voor het vastzittende verkeer in Gelderland. Vrachtvervoer over water is - zeker in deze provincie - een goed alternatief en moet gestimuleerd worden. Goede, goedkope en milieuvriendelijke vervoersmogelijkheden kunnen mensen uit de auto krijgen. Ook dient de provincie serieus werk te maken van de ontwikkeling van regiorail. Dit is een snel vervoerssysteem over bestaand spoor met extra stations. De ontwikkeling van regiorail tussen Boxmeer en Dieren en tussen Wijchen en Doetinchem is aantrekkelijk voor een groot aantal mensen en is door zijn snelheid een uitnodigende vervanger van de auto. Er liggen in onze provincie, de aangrenzende provincies en in het naburige Duitsland een aantal oude (goederen)spoorwegen, die mogelijkheden bieden voor een verdere uitbreiding van het railverkeer (Veenendaal-Amersfoort, Rhenen-Kesteren, Elst-Geldermalsen, Nijmegen-Kleef). [Citaat uit ons Gelders verkiezingsprogramma].

In het statenaccoord hebben de collegeschragende partijen zich verplicht met de betrokken gemeenten tot een oplossing te komen voor de vervoersproblematiek in de KAN-regio. Wij krijgen hier nu een soort package-deal voorgeschoteld met verschillende ingredienten. Over de ingredienten zal ik zo dadelijk iets zeggen maar ook voor SP was het belangrijk dat er op dit punt knopen werden doorgehakt! Dit lijkt nu gebeurt te zijn en daar hebben wij waardering voor. Natuurlijk kan niet anders dan op hoofdlijnen en behoeft in de loop van het proces een goede controle door ons staten en de betrokken gemeenten. De belangrijkste ingredienten en wat de SP ervan vindt:

1) De bruggen. Verkeerskundig gezien kan de combinatie A73-stadsbrug wellicht de beste zijn maar het is de duurste variant en tast het milieu het meeste aan: "honderd hectare natuur en landschap verdwijnt, de kosten van een ondertunnelde A73 bedragen € 780 miljoen." De gemeenten Beuningen en Overbetuwe alsmede de milieuorganisaties (GMF) steunen de A73 niet, SP kiest dus voor de verbreding van de A50 plus een stadsbrug. Hierbij wil ik nog het volgende opmerken:
* de stadsbrug moet een belangrijke schakel worden in het openbaar vervoer ;
* en de aansluitingen en verkeersafwikkeling in de Waalsprong en Nijmegen-West moeten in goed overleg met de bewoners en belanghebbenden worden gerealiseerd omdat er hoe dan ook gevolgen zullen zijn voor het leefmilieu van deze wijken, de stad als geheel en de regio.
2) Meer financiele ruimte voor "overige prioitaire infrastructuurprojecten" is wat de SP betreft altijd welkom. Wij willen graag dat dit geld wordt besteed aan een vierde spoor bij het station van Arnhem. Dat is nodig om een snelle “regio-rail” kunnen te laten rijden.
3) Dat de planprocedure voor de A 73 wordt stopgezet doet ons deugd.
4) De start van de planprocedure voor de A 15 is megenomen in de package-deal. We zijn daar niet onverdeeld blij mee onder meer omdat we - ik noem er maar twee - een bedreiging van het Rijnstrangengebied verwachten en nog meer overlast voor kernen die nu al door de Betuwelijn geteisterd worden. Natuurlijk zien wij ook dat de Pleijroute elke dag weer verstopt. Maar de A15 loopt min of meer parallel aan de Rijn en de spoorweg. Wat ons betreft zijn er voor alternatieven genoeg die beter uitgezocht moeten worden. Op dit laatste punt na steunt de SP het statenvoorstel, dat unaniem werd aangenomen. Daarmee is een allereerste begin gemaakt met de oplossing van de verkeersproblemen in het KAN. De gemeenteraaden moeten zich nog uitspreken.