Gelderland

De SP stelde op 19 december vorig jaar schriftelijke vragen aan het college van Gedeputeerde Staten over asbestwegen in de gemeente Berkelland. De vragen zijn op 1 februari alsvolgt beantwoord:

Antwoord op Statenvragen PS2004-947, Arnhem, 1 februari 2005, nr. Z15388

Vragen:

1. Is het juist dat de gemeenten Eibergen, Ruurlo, Neede en Borculo een onderzoek hebben laten uitvoeren naar openbare puinwegen en fietspaden ter voorbereiding van de fusie tot één gemeente Berkelland?1 Zo ja, bent u bekend met de resultaten van dit onderzoek van ingenieursbureau Oranjewoud in Deventer, namelijk dat van de 69 onderzochte openbare puinwegen en fietspaden er 10 waren die een hoeveelheid asbest bevatten die boven de norm ligt van 100 milligram droge stof? Bent u bereid dit rapport naar de leden van Provinciale Staten te sturen?
2. Uit onderzoek van ons ter plekke is gebleken dat op ten minste één locatie, de Spilbroek bij Neede, asbesthoudend puin is gestort op de weg. Wat gaat u hieraan doen?
3. Bent u bekend met het feit dat niemand van de aanwonenden van de betreffende tien wegen destijds op de hoogte is gebracht van de gevaren van asbest? Is het juist dat het volgens de betreffende gemeenten afdoende is waarschuwingsborden te plaatsen naast de wegen die een hoeveelheid asbest bevatten die boven de wettelijke normen is? Zo ja, deelt u dan mijn opvatting dat dit niet afdoende is, mede gezien de uitlatingen van aanwonenden dat het allemaal wel mee zal vallen? Zo nee, wat wordt er dan ondernomen om de burgers te beschermen tegen blootstellingsgevaar?
4. Deelt u mijn mening dat in dit gebied dezelfde saneringsregeling moet gelden zoals die voor Harderwijk is uitgevaardigd op grond van het Besluit Asbestwegen WMS 2000, waardoor particulieren de gelegenheid krijgen om een aanvraag in te dienen voor een saneringssubsidie?
5. Neemt u in het kader van de belangenbehartiging van getroffen particulieren hierover contact op met de rijksoverheid? Zo nee, waarom niet?
6. Bent u bereid actie te ondernemen teneinde de schade te verhalen op de vervuiler? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier?
7. Wat zijn de vorderingen van het Rijk in het proces van het aansprakelijk stellen van het bedrijf Eternit in deze regio?
8. Deelt u mijn mening dat hier, evenals destijds in Goor, de verplichting geldt van de overheid om haar burgers te beschermen? Zo ja, bent u bereid nu stappen te ondernemen? Zo ja, welke stappen gaat u zetten? Zo nee, waarom niet?

Antwoorden:

1. Ja, het is juist dat de gemeenten Eibergen, Ruurlo, Neede en Borculo een onderzoek hebben laten uitvoeren naar openbare puinwegen en fietspaden. Naar aanleiding van uw vragen hebben wij contact opgenomen met de VROM-Inspectie. Volgens hen is sprake van met asbest vervuilde wegen in de zin van het Besluit asbestwegen (Wms). De VROM-Inspectie is bevoegd gezag in het kader van de Wms. De VROM-Inspectie heeft deze zaak in behandeling. Aangezien wij geen opdrachtgever zijn, is dit rapport niet aan ons gericht en niet in ons bezit.
   Uit de informatie van VROM-Inspectie met betrekking tot het bovengenoemd onderzoek blijkt dat bij zes van de onderzochte wegen de asbestconcentratie boven de norm van 100 mg/kg gewogen (gewogen betekent de concentratie serpentijnasbest vermeerderd met tienmaal de concentratie amfiboolasbest) ligt. Bij vier wegen is de gemiddelde asbestconcentratie minder dan 100 mg/kg, maar op basis van de maximale bovengrens aan de asbestconcentratie is gebleken dat in deze wegen de asbestconcentratie boven de 100 mg/kg asbest is. Op grond hiervan is nader onderzoek noodzakelijk, zoals omschreven is in de onderzoeksnorm voor asbest, NEN 5707.

   Voorts hebben wij van VROM-Inspectie vernomen dat op 7 december 2004 de colleges van Burgemeester en Wethouders van de gemeenten Eibergen, Ruurlo, Neede en Borculo een nota hebben vastgesteld, waarbij is vastgelegd dat de gemeente, alvorens over te gaan tot sanering, een nader onderzoek laat plaatsvinden conform NEN 5707 ter plaatse van deze tien wegen teneinde de precieze omvang en verspreiding van de asbestverontreiniging vast te stellen. Op basis daarvan wordt een saneringsplan opgesteld voor de sanering van die wegen, waar de asbestconcentratie groter is dan 100 mg/kg gewogen.

2. Deze weg is één van de tien wegen die wordt meegenomen in het nader onderzoek conform de NEN 5707 teneinde de precieze omvang en verspreiding van de asbestverontreiniging vast te stellen. Op basis daarvan wordt in opdracht van de gemeente Berkelland een saneringsplan opgesteld voor de sanering van die wegen, waar de asbestconcentratie groter is dan 100 mg/kg gewogen. Een weg waarin de asbestconcentratie hoger is dan 100 mg/kg gewogen asbest dient op grond van het Besluit asbestwegen Wms te worden gesaneerd. De VROM-Inspectie is belast met het toezicht op en de handhaving van het Besluit asbestwegen Wms.
3. Hiermee waren wij tot 20 december 2004 niet bekend. Het plaatsen van dergelijke borden en de beoordeling met betrekking tot veiligheid voor de omgeving is in deze zaak de verantwoordelijkheid van de gemeente en de VROM-Inspectie. Aan de onderbouwing van de genomen maatregelen ligt een onderzoek en een beoordeling van de VROM-Inspectie ten grondslag. Wij verwijzen naar de antwoorden op de vragen, die hierover door kamerlid Van Velzen (SP) aan de staatssecretaris zijn gesteld.
4. De saneringsregeling asbestwegen 2e fase (waarvoor aanvragen konden worden ingediend tot 1 juni 2003) voorzag reeds in deze mogelijkheid. In de saneringsregeling asbestwegen 2e fase is immers opgenomen dat de saneringsregeling asbestwegen 2e fase ook van toepassing is op wegen en stroken, gelegen buiten een straal van 12 kilometer rond de voormalige gemeente Goor of buiten een straal van 12 kilometer rond de gemeente Harderwijk. Bij de voorbereiding van de saneringsregeling 2e fase was de voorlichting tevens gericht op particulieren in omliggende gemeenten in de omgeving van Twente en Harderwijk, zoals de gemeenten Eibergen, Ruurlo, Neede en Borculo. Uit de ingediende aanvragen van de saneringsregeling 2e fase blijkt dat ook aanvragen zijn ingediend afkomstig van particulieren buiten de gemeenten Hof van Twente en Harderwijk. Een nieuwe mogelijkheid voor het indienen van aanvragen op basis van deze regeling overweegt de staatssecretaris niet.
5. Zoals bij de beantwoording van de voorgaande vragen reeds is vermeld, is de VROM-Inspectie bevoegd gezag in het kader van de Wms. Wij zijn op de hoogte van het standpunt van de staatssecretaris met betrekking tot particulieren. Het standpunt van de staatssecretaris hierin is duidelijk, zie hiervoor beantwoording van vraag 4. Voor ons is er derhalve geen aanleiding hierover verder contact op te nemen met de rijksoverheid. Voorts verwijzen wij naar de antwoorden op de vragen 1 t/m 3.
6. Wij kunnen hierin geen actie ondernemen aangezien wij geen partij en geen bevoegd gezag zijn.
7. Hiervoor verwijzen wij naar de reactie van de Staatssecretaris van VROM op de brief d.d. 22 december jl. met kenmerk 2040505370 van het tweedekamerlid Van Velzen (SP).
8. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de gemeentelijke overheid en de rijksoverheid. VROM neemt de verantwoordelijkheid. Er is derhalve geen formele rol voor ons.