Gelderland

Gisteren meldden we dat de SP kritiek heeft op het bijstoken van palmolie in de electriciteitscentrale Electrabel van Nijmegen. Maar we staan daarin niet alleen. De aanleiding voor het SP-protest is een actie van een groot aantal bewoners- en milieugroepen in de regio Nijmegen. Ze hebben bij de provincie Gelderland een bezwaarschrift ingediend tegen de palmoliestook. Ook hebben ze gisteren een gezamenlijk persbericht uitgegeven.

Persbericht 8 augustus 2005

Meerdere palmolie-initiatieven in Nederland

Nijmeegse milieu- en bewonersgroepen verzetten zich tegen bijstoken eetbare palmolie in kolencentrale

De elektriciteitscentrale Electrabel te Nijmegen wil palmolie als brandstof bijstoken. De kolencentrale wil met deze brandstof CO2-neutraal elektriciteit opwekken. Nijmeegse bewoners- en milieugroepen verzetten zich tegen deze bijstook. Zowel voor het milieu als voor de bevolking in de betreffende landen pakt de keuze voor palmolie heel slecht uit.

Palmolie is een zeer voedzame olie die gebruikt wordt voor de productie van voedingsmiddelen zoals margarine en voor de productie van cosmetica en zeep. Tropisch regenwoud wordt op dit moment al gekapt voor de aanleg van palmolieplantages voor de voedings- en zeepindustrie. Gebruik van deze palmolie als brandstof is je reinste verspilling.

De bijstook van palmolie is niet alleen in Nijmegen aan de orde. Als het aan energieproducenten ligt, zullen er meerdere palmolie-initiatieven in Nederland starten.

Eind mei meldde elektriciteitscentrale Electrabel bij de provincie Gelderland haar voornemen tot het bijstoken van 50.000 ton palmolie. De provincie Gelderland besloot hierover in juli positief. Het argument van Electrabel is dat de bijstook goed is voor het klimaatbeleid. Palmolie neemt bij de teelt CO2 op uit de atmosfeer. Dit compenseert de uitstoot van CO2 bij verbranden in de elektriciteitscentrale.

Bewoners- en milieugroepen hebben grote bezwaren tegen de bijstook. Aan een aantal negatieve milieu- en sociale gevolgen is volledig voorbij gegaan. Het gaat om de volgende effecten:

• Palmolie is een zeer voedzame, eetbare olie. Palmolie wordt verwerkt is allerlei voedingsmiddelen zoals margarine, soep en koek. Wereldwijd is er eerder sprake van een tekort dan van een overschot aan voedsel. Verbranden van voedingsmiddelen om elektriciteit op te wekken is daarom onethisch. Bovendien zal de extra vraag de prijs van het voedingsmiddel opdrijven. Verder zijn er voor het opwekken van elektriciteit voldoende alternatieven voorhanden.

• Voor de aanleg van grootschalige palmolieplantages worden grote delen van het tropisch regenwoud in Indonesië gekapt. Dit is zeer slecht voor het klimaat en de natuur (biodiversiteit). Het leefgebied van de orang-oetan, diverse soorten apen, vogels en olifanten verdwijnt definitief.

• Bij de palmolieteelt worden grote hoeveelheden bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruikt. Bij het persen van de palmolie wordt het vloeibare afval ongecontroleerd geloosd. Ter plaatse van de palmolieplantages is er dus sprake van een grote milieuvervuiling.

• De aanleg van grootschalige palmolie plantages heeft zeer negatieve effecten voor de locale bevolking. Sommige groepen leven van het tropisch regenwoud. Boeren verliezen hun grond en hebben geen inkomsten. Vaak wordt de locale bevolking die op de plantages werkt, uitgebuit.

• Er is geen sprake van een positieve bijdrage aan het klimaatbeleid. Door het verdwijnen van het tropisch regenwoud en de noodzaak de palmolie in verwarmde tankschepen naar Nederland te transporteren valt het klimaat-effect negatief uit.

De bewoners- en milieugroepen stellen dat er biomassa dient te worden bijgestookt die niet bovenstaande bezwaren heeft. Voordat dergelijke initiatieven gestart worden moet de initiatiefnemer eerst de hele keten van de grondstof bekijken en nagaan of de ontwikkeling positief is vanuit de 3 duurzaamheidsaspecten: People, Planet en Profit (de drie P's). Het lijkt erop alsof er in deze kwestie alleen heel goed naar de P van profit gekeken is.

Op diverse plaatsen in Nederland willen energieproducenten palmolie inzetten. In de energiecentrale te Harculo wil Electrabel ook palmolie bijstoken. Ook de groene bio-dieselfabriek in Zwijndrecht en een groene energiecentrale in Vlissingen gaan op palmolie draaien. Omdat het daarom niet genoeg is alleen bezwaar aan te tekenen tegen de bijstook in de elektriciteitscentrale Electrabel overwegen de groepen stappen te ondernemen om ook de andere initiatieven tegen te houden.

Namens
Stichting Werkgroep Weurt+
Vereniging Leefmilieu
Vereniging Dorpsbelang Hees
Wijkvereniging Ons Waterkwartier
Mobilisation for the Environment
Gelderse Milieufederatie

Artikel uit De Gelderlander over actie van bewoners- en milieugroepen en SP
Electrabel gaat voedsel uit de Derde Wereld verstoken
De website van Vereniging Leefmilieu
Palmolieplantages zijn soms "adembenemend"