Gelderland

Op 28 maart zijn twee Hamburgse politici in Nijmegen om samen met de SP actie te voeren tegen de geplande overname van Nuon door Vattenfall. In Duitsland hebben ze al ervaring met Vattenfall en kennen ze het bedrijf als het vuilste van het land. Bovendien versterkt de overname van de succesvolle concurrent Nuon de bijna monopoliepositie die Vattenfall in delen van Duitsland heeft.

In Nederland wordt de voorgenomen overname van NUON en Vattenfall bejubeld als het samengaan van twee schone en milieuvriendelijke bedrijven. In Duitsland, waar Vattenfall al veel langer actief is, klinken andere geluiden. Er is ook kritiek omdat Nuon in Berlijn en Hamburg de belangrijkste concurrent van het Zweedse staatsbedrijf is.

In Duitsland zijn vier grote stroombedrijven actief: Vattenfall, RWE, E.ON en EnBW. Zij hebben onderling de markt verdeeld en houden de deur dicht voor concurrerende bedrijven. Vattenfall is van de vier grote energiebedrijven het meest vervuilende. Volgens het Bundesumweltamt stoten zij 890 gram CO2 per kilowattuur uit. Dat zijn 300 gram meer dan het gemiddelde in Duitsland. Dat komt doordat veel met bruinkool gewerkt wordt. De energie van Vattenfall bestaat in Duitsland voor 79 procent uit fossiele energie, 14 procent kernenergie en 7 procent duurzame energie. En toch maakt het bedrijf mooie sier met een klimaatcampagne die de woede van milieuorganisaties en deskundigen heeft gewekt. Dat is trouwens niet de enige reden waarom er door Greenpeace en andere organisaties in Duitsland campagne gevoerd wordt tegen Vattenfall. (1)

De Duitsers maken zich ook zorgen over de veiligheid van kerncentrales.

Het bedrijf reageert nogal gesloten op twee ongelukken in twee kerncentrales van Vattenfall ten noorden van Hamburg in juni 2007. Daarop wordt in Hamburg de campagne „Hamburg steig um - Tschüss Vattenvall“ gestart. Een van de alternatieven voor het grote Vattenfall is de snelle groeier in de Hamburgse markt, Nuon. Campagnevoerders zien de geplande overname van Nuon dan ook als een poging om een lastige concurrent op te slokken. (2)

Deze mening wordt door velen gedeeld. De conservatieve krant Die Welt schrijft op de dag dat de overnameplannen bekend worden: "This is a big day for the Swedish state-owned Vattenfall and a bad day for German consumers. By taking over the Dutch energy company Nuon, Vattenfall head Lars Josefsson has not only bought his way into the lucrative natural gas business; he has also taken care of one of his company's annoying little competitors.” De behoudende Frankfurter Allgemeine Zeitung merkt op: "But, with Vattenfall's takeover of Nuon, an independent competitor will disappear from the German energy market. The irony is that Nuon was actually the one that actually succeeded in luring away 10 percent of Vattenfall's customers in Berlin and Hamburg. Now these customers will be pulled back into the Vattenfall empire." De meer progressieve Spiegel Online formuleert het op 24 februari 2009 zo: “The current merger plans represent another story of David vs. Goliath. But, in this version of the story, David loses.” (3)

Ook de stad Hamburg roert zich. Daar gaan er zelfs serieuze geluiden op om weer een eigen stedelijk stroom- en gasbedrijf op te richten. Burgemeester Ole van Beust (CDU) zei in de zomer van 2007 al dat de verkoop van het stadsbedrijf Hamburger Elektrizitätswerke aan Vattenfall een fout was omdat het staatsmonopolie is vervangen door een commercieel quasi-monopolie. (4)

(1) 1. “Ein Klimaschädling wäscht sich sauber.” Report Mainz, Sendung vom Montag, 1.12.2008, 21.45 uur op Duitsland 1:
Het zwartboek van Greenpeace (PDF)

(2) Hamburg steigt um en TV reportage WDR Wer dreimal lugt

(3) Energy Merger a 'Bad Day' for Germans, Der Spiegel international, 24/02/2009 en Vattenfall kauft Billigkonkurrenten vom Markt weg, Die Welt, 23/02/2009

(4) Hamburg will eigenen Stromanbieter gruenden, Hamburg steigt um