Gelderland

Afgelopen woensdag bespraken Provinciale Staten het burgerinitiatief van de Stichting Duurzame A12. De stichting wilde een onderzoek laten uitvoeren naar de effecten op gezondheid door de verbreding van de A12 tussen Waterberg en Velperbroek. Deze weg wordt over enkele jaren fors verbeterd om het toenemende snelwegverkeer de ruimte te geven. De SP heeft net als een overgote meerderheid van de andere partijen, alles afwegende, niet voor het initiatief gestemd. Wij leggen uit waarom.

De stichting wilde een extra onderzoek naar bepaalde effecten, zoals roet en ultrafijne deeltjes, laten uitvoeren en vroeg hiervoor een bijdrage van 25.000 euro van de gemeenten Arnhem, Rheden en Rozendaal en de provincie Gelderland.

De Gelderse SP-fractie heeft zoals ook bij de eerdere burgerinitiatieven veel waardering voor de inspanningen van de indieners burgerinitiatief. Op veel plekken in Gelderland is er sprake van overlast door druk wegverkeer. Veel inwoners hebben last van het geluid en de vieze lucht rondom zulke wegen. Het burgerinitiatief legde in die zin de vinger op de zere plek. Maar betekent dit ook dat zo’n extra onderzoek er moet komen en dat de provincie dat moet betalen. Na zorgvuldige afweging heeft de SP die vragen beide met ‘nee’ beantwoord. Woordvoerder Alex Mink: "Wij denken niet dat zo’n onderzoek bijdraagt aan schonere lucht en meer stilte. En dat luchtverontreiniging en geluidsoverlast een probleem zijn op veel plekken en ook daar, dat weten we al lang dus daar is het extra onderzoek ook niet voor nodig."

De oplossing voor de milieugevolgen van verkeer moeten bij de bron gezocht worden en niet bij extra luchtmetingen: door stiller en beter asfalt, goede geluidsschermen, beplanting (tegen fijn stof) en de ontwikkeling van schonere verbrandingsmotoren. Waar mogelijk moeten er variabele snelheden worden ingevoerd, zoals nu op de A1 bij Amsterdam. De maximumsnelheid op de snelweg wordt dan aangepast aan de drukte op de weg. Dit houdt ook de uitstoot van schadelijke stoffen binnen de perken.

Bovendien bleek tijdens behandeling in de commissie dat het burgerinitiatief niet alleen extra onderzoek maar ook het daarna overgaan tot een overkapping van de A12 behelsde.
Zo’n overkapping is – zo is inmiddels duidelijk- technisch moeilijk en kost heel veel geld, zo’n 200 miljoen euro voor een lengte van vijf kilometer. Eigenlijk is het een soort tunnel, met alle problemen van dien. En dat is dan nog alleen maar een raming voor dit kleine stukje Gelderland. Omdat er veel meer van dit soort plekken zijn, zouden de kosten al snel flink in de papieren lopen. Dat is wel heel veel gemeenschapsgeld voor een "end of pipe"-maatregel die de problemen niet bij de bron maar bij de uitkomst aanpakt.Dat geld is waarschijnlijk effectiever besteed als het wordt ingezet voor bronmaatregelen.

De SP vindt ten slotte ook dat het niet de taak van de provincie is om extra onderzoek te doen naar een rijksweg. De verbreding van deze snelweg is een taak voor het Rijk. De minister van Verkeer en Waterstaat moet alle milieueffecten van de verbreding onderzoeken en de schade onderzoeken, oplossen of beperken. Voor deze verbreding zijn al veel maatregelen genomen.
Het extra onderzoek zou mogelijk ook te laat komen. Het besluit tot de verbreding kan namelijk binnenkort al van kracht worden.
De SP steunde wel een motie van het CDA (die statenbreed werd aangenomen) om de provinciale meetpunten bij Arnhem en Dieren ook in te zetten voor de meting van roetdeeltjes en waar mogelijk dit meetnet uit te breiden naar andere drukke punten bij provinciale wegen. Dit meer algemene onderzoek naar luchtkwaliteit en verkeer rond provinciale wegen, past beter op het bordje van de provincie. De provincie kan daar ook sneller ingrijpen.

De SP en burgerinitiatieven

Ten slotte nog dit. De SP bekijkt alle burgerinitiatieven zeer serieus. Dat een aantal mensen de moeite neemt om handtekeningen te verzamelen om een punt op de agenda te zetten van provinciale staten waarderen we zeer. We hebben daarom ook eerder een voorstel voor verlaging van het aantal handtekeningen gesteund en mede aan een meerderheid geholpen. We zullen echter altijd ook zeer zorgvuldig moeten kijken of het voorstel dat voorligt onze steun kan krijgen of niet. Het gaat namelijk om voorstellen die als ze een meerderheid krijgen ook precies op die wijze uitgevoerd moeten gaan worden. Een serieuze zaak dus!

Bij de vier voorstellen die deze statenperiode zijn langs gekomen was het wat dat betreft altijd wikken en wegen. Het voorstel voor een MER over de verplaatsing van Bruil zat bijvoorbeeld technisch-juridisch zo in elkaar dat we het niet met goed fatsoen konden steunen. Inhoudelijk waren we het er echter wel grotendeels mee eens en dat hebben we toen in een motie uitgedrukt (haalde geen meerderheid).

Het voorstel rond megastallen (zet ze niet op het platteland maar op industrieterreinen) daar hebben we wel voor gestemd alhoewel we liever nog helemaal geen megastallen in Gelderland zien (kreeg ook geen meerderheid trouwens). De redenering toen was: liever helemaal niet maar zeker niet op het platteland. En voor de zomer stemden we nog in met het voorstel voor het ondersteunen van bewoners bij het maken van plannen als alternatief voor sloop (ook deze haalde geen meerderheid).
Wij vonden dit een mooi en opbouwend voorstel en bovendien is de provincie al bezig met betaalbare woningen promoten, dus dat had daarbij mooi aangesloten. En voor de volledigheid: de SP stemde in de Tweede Kamer tegen het (tot nu toe enige) burgerinitiatief over ‘fout vlees’. We zijn wel kritisch over de bio-indsutrie maar steunden de voorstellen (duurder vlees) die voorlagen niet.