Gelderland

Omwonenden van vervuilende industrie moeten laagdrempelig toegang krijgen tot onafhankelijke expertise, vindt de Gelderse SP-fractie. In de Statenvergadering van 8 november dient de partij samen met de fracties van Volt en 50PLUS een voorstel in om dit mogelijk te maken. Dit in reactie op de publicatie van een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) ‘Omwonenden en Industrie’ en de hoorzitting die de provincie daarop op initiatief van de SP organiseerde. Uit het rapport en de hoorzitting bleek dat overheden en toezichthouders ernstig tekortschieten in de handhaving en vergunningverlening bij vervuilende industrie.

De SP-fractie wil dat de provincie begin 2024 met een voorstel komt dat omwonenden van industrie in staat stelt laagdrempelig onafhankelijke expertise in te schakelen. Dat kan bijvoorbeeld door een fonds in het leven te roepen, dat zonder kosten voor omwonenden toegang biedt tot onafhankelijke technische, milieukundige, gezondheidskundige en juridische kennis. Fractievoorzitter Eric van Kaathoven over de motie: ‘Vergunningverlening- en handhaving van industriële bedrijven is vaak complex en vergt veel kennis en deskundigheid. Omwonenden hebben niet dezelfde toegang tot technische, milieu, gezondheids- en juridische kennis als bedrijven terwijl het wel hun gezondheid betreft die kan lijden onder eventuele niet adequate vergunningverlening en handhaving.’

Hoorzitting met omwonenden, ambtenaren en wetenschappers
Het voorstel bouwt voort op de inbreng van arts milieu en gezondheid Henk Jans en milieuwetenschapper Ad Ragas in de hoorzitting die door provinciale staten op 14 juni werd gehouden op initiatief van de SP-fractie. Hier konden een aantal omwonenden van asfaltcentrale APN in Nijmegen en papierfabriek Parenco in Renkum, ambtenaren betrokken bij vergunningverlening en handhaving en een aantal experts hun verhaal doen. Eén van de problemen die zij daar benoemden was de toegang tot informatie en deskundigheid waardoor een gelijk speelveld tussen de bij vergunningverlening en handhaving betrokken partijen, ontbreekt. Van Kaathoven: “Omwonenden moeten het nu, als David tegen Goliath, opnemen tegen grote bedrijven en hun milieuvervuiling. De bedrijven hebben toegang tot dure deskundigen en advocaten. Zo staan omwonenden en daarmee milieu en gezondheid al bij voorbaat op achterstand. Door toegang te geven tot onafhankelijke expertise trek je dat recht.”

Meer nodig voor herstel vertrouwen
Uit de hoorzitting en het rapport bleek ook dat er weinig vertrouwen van de omwonenden is in de overheid. Zij zijn een technocratisch opererende en defensieve overheid gaan wantrouwen. Onlangs nog hebben de omwonenden van de asfaltcentrale in Nijmegen het zogenaamde ‘zevenwijkenoverleg’ met lokale overheden opgezegd omdat er veel te weinig gebeurt om de luchtkwaliteit te verbeteren. De Gelderse SP-fractie denkt dan ook niet dat het aannemen van de motie voldoende is. Een aantal andere voorstellen komen op een ander moment aan de orde. Van Kaathoven: ‘Wij zijn als politiek aan zet om aan de slag te gaan met de schokkende conclusies van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid. Om ervoor te zorgen dat het milieu en de gezondheid verbeteren en dat het vertrouwen in de overheid hersteld wordt. Dit voorstel is daarbij een eerste stap. Maar er is meer nodig!’

Zie ook

• https://gelderland.sp.nl/nieuws/2022/02/sp-na-ontslag-klokkenluider-asfaltcentrale-apn-nieuwe-bestuurscultuur-nodig-bij
• https://gelderland.sp.nl/nieuws/2023/04/sp-gelderland-wil-bespreking-verontrustend-onderzoek-onderzoeksraad-voor-veiligheid
• https://gelderland.sp.nl/nieuws/2023/06/hoorzitting-over-onvoldoende-bescherming-omwonenden-industrie
• https://gelderland.sp.nl/nieuws/2023/06/sp-komt-met-zevenpuntenplan-voor-betere-bescherming-omwonenden-tegen-uitstoot

Update

De motie is helaas verworpen. Naast indieners SP, Volt en 50PLUs stemde alleen D66 voor.

Bijlage: 

Lees hier het voorstel van SP, Volt en 50PLUS