Gelderland

De aanbesteding van het openbaar vervoer in Gelderland mag niet leiden tot verdere verslechteringen zoals het verdwijnen van busritten in de avond. Dat stelt SP-woordvoerder Alex Mink.

Binnenkort worden de buslijnen op de Veluwe en in de Betuwe en Achterhoek door de provincie Europees aanbesteed. Daarnaast wordt er ook een vervoerder gezocht voor de spoorlijnen in de Achterhoek, tussen Apeldoorn en Zutphen en Arnhem en Tiel. Vervoerders moeten voldoen aan het zogenaamde Programma van Eisen. Maar door de lichte eisen van de provincie Gelderland ziet het er naar uit dat het openbaar vervoer verder zal verslechteren.

De provincie deelt het busvervoer in enkele categorieën in. De meeste aandacht gaat naar Hoogwaardig Openbaar Vervoer, zoals de Valleilijn-bus tussen Ede en Wageningen, en de snelnetlijnen, de snelle buslijnen tussen de grotere dorpen en steden. Voor het Regionet, de bussen op het platteland, vraagt de provincie aan vervoerders om voorstellen voor de avonduren en weekeinden die “rekening houden met het huidige gebruik”. De werkdagen na 19:00 uur hebben als eerste prioriteit, daarna de zaterdagen en zondagen overdag en de avonduren op zaterdag en zondag. De vervoerders krijgen zo alle vrijheid om stevig het mes in de avondbediening van buslijnen te zetten en zullen zo goed als zeker minder busritten tijdens de weekeinden aanbieden. De SP is hierop tegen.

Een ander probleem is dat de provincie weigert eigen geld in het openbaar vervoer te steken.
De subsidie van het Rijk, momenteel 65 miljoen euro per jaar, gaat één-op-één naar de bus en de trein. De provincie zegt dat vervoerders met goedkopere oplossingen moeten komen, zoals door vrijwilligers bemande buurtbussen en regiotaxi’s die ’s avonds en tijdens weekeinde mensen vervoeren. Dat botst hard met de vraag aan de vervoerders om een nieuw concept met meer aandacht voor de reiziger en duidelijker buslijnen aan te bieden, waardoor er meer mensen met de bus moeten gaan reizen en dus ook voor meer opbrengsten uit de kaartverkoop moeten zorgen.

De SP is ook boos over het verdwijnen van de goedkope buskaartjes. Sommige goedkopere buskaartjes werden vroeger verplicht voorgeschreven. Dat is nu verdwenen. Vervoerders krijgen dus de volle vrijheid om alsnog duurdere eigen kaartjes te introduceren of juist te wachten op de lancering van de ov-chipkaart om goedkopere tarieven aan te bieden. De SP ziet liever dat de provincie net als in Noord-Brabant geld steekt in een proef met verlaagde tarieven voor alle reizigers.

Kleinere steden komen er ook slecht vanaf. Voor steden als Doetinchem, Culemborg en Tiel en de bedrijventerreinen worden “opties” gevraagd, een soort extra’tje voor de busreiziger die na het sluiten van het contract wordt uitgewerkt. Dit kan betekenen dat bestaande stadsbussen zoals in Doetinchem worden opgeheven en vervangen worden door streekbussen die een rondje door de wijken rijden. Of dat busreizigers in Tiel en Culemborg alweer kunnen fluiten naar hun vragen om een stadsbus.

Culemborg moet na bijna 8 jaar weer een stadsbus krijgen. Niet als vraagje aan de vervoerder maar als keiharde eis!

Er is ook een risico op twee spoorvervoerders die de trein tussen Arnhem en Winterswijk gaan rijden. Dat komt omdat zowel de provincie Gelderland als ook de stadsregio Arnhem-Nijmegen een deel van de spoorlijn gaan aanbesteden. In theorie zou het dus kunnen dat er twee treinvervoerders op de spoorlijn gaan rijden. Ondanks de mooie woorden over afstemming tussen de overheden en vervoerders is er dus niets geleerd van de situatie tussen 1999 en 2001, toen NS en Syntus hetzelfde deden en vaak ruzie kregen over aansluitingen in Doetinchem.

Terwijl de vraag naar vervoer richting Duitsland toeneemt en het steeds drukker wordt op de grenswegen, doet de provincie niets aan het voorschrijven van nieuwe lijnen naar grenssteden als Bocholt, Kleve en Emmerich. Dat is volgens de SP een slechte zaak.

Wat de SP betreft moet de provincie strenge eisen aan vervoerders stellen, scherpe boetes uitdelen bij schendingen van voorwaarden en vooral zelf geld steken in het laten rijden van de huidige buslijnen in Gelderland. Daarnaast moet er ook worden gekeken naar goede aansluitingen, reisinformatie die iedereen snapt en een buslijn in kleinere steden en op grote bedrijventerreinen. Dat zijn dingen die de provincie op deze manier allemaal laat lopen.

Syntus moet overvolle stoptreinen Arnhem-Doetinchem aanpakken
Gelderland kiest niet voor goedkoper openbaar vervoer
Marktcowboys in OV laten Apeldoorners, Edenaren en Harderwijkers de rekening betalen.
Euroretour toch duurder dankzij draaien partijen in staten

Syntus gaat werken aan betere compensatie bij treinvertragingen
SP: Veolia breekt Veluws busvervoer af